» انواع اقرار از نظر مقرٌّ به
انواع اقرار از نظر مقرٌّ به : اقرار به اعتبار موضوع آن (مقربه) تقسیماتى دارد:
الف - اقرار به حقالله و حقالناس:
موضوع اقرار گاه حق الله است و گاه از حقوق افراد یا حق الناس است که از آن با عنوان «حق آدمى» و «حق عباد» نیز یاد مىشود. فقیهان حنفى نیز حقالله را به دو نوع تقسیم کردهاند: حقى که به هیچ وجه جنبة فردی ندارد، مانند حد زنا، سرقت و شرب خمر؛ دیگر حقى که جنبه ای از آن نیز به اشخاص برمىگردد، مانند حد قذف.
اقرار به حق الله شرایط خاصى دارد:
1. تعدد:
فقیهان امامیه در اثبات برخى از حقوق الله تعدد اقرار را شرط دانستهاند، از جمله برای اثبات زنا و لواط 4 بار، و برای اثبات سرقت و شرب خمر دو بار اقرار را لازم شمردهاند . در فقه اهل سنت نیز برخى از فقها تعدد اقرار را در اثبات بعضى از حقوق الله شرط دانستهاند. از پیشوایان مذاهب اربعه، ابوحنیفه و احمد بن حنبل برپایه خبر رسیده دربارة ماعز، ثبوت زنا را موقوف به 4 بار اقرار دانستهاند. همچنین کسانى چون احمد بن حنبل و ابویوسف درمورد سرقت نیز دوبار اقرار را لازم شمردهاند. با اینهمه، فقیهانى چون مالک و شافعى اساساً تعدد را در اقرار - حتى در این موارد - شرط ندانستهاند .. در قوانین مجازات اسلامى ایران به پیروی از فقه امامیه، برای اثبات جرایم یاد شده تعدد اقرار لازم شمرده شده است ( قانون حدود...، مادههای 85، 145، 216).
2. صراحت :
اقرار به حق الله باید صریح و روشن باشد، به گونهای که هیچ احتمال خلافى داده نشود، در غیر این صورت اقرار نافذ نخواهد بود، زیرا طبق قاعدة «الحدود تدرء بالشبهات»، درصورتى که در اثبات حد شبههای پدید آید، حد اجرا نمىشود.
حق الناس نیز گاه جنبه کیفری دارد، مانند حق قصاص یا مطالبه دیه که اقرار کننده با اقرار خویش به نفع مقرله به چنین حقى اعتراف مىکند و گاه مربوط به اموال است، خواه آن مال عین باشد، یا دین، یا امور غیرمالى چون طلاق و نسب.
تقسیم موضوع اقرار به حق الله و حق الناس صرفاً تقسیمى نظری نیست، بلکه از نظر عملى و آثار نیز حائز اهمیت است؛ چنانکه اشاره شد، شرایط صحت اقرار درمواردی که موضوع اقرار حق الله است، با مواردی که حق الناس باشد، تفاوت دارد. همچنین رجوع از اقرار در حق الله، آنگاه که موجب شبهه است، اثر اقرار، یعنى ثبوت حد را از بین مىبرد، ولى در سایر موارد به نفوذ و اعتبار اقرار خللى وارد نمىکند.
ب اقرار به مال، حق و نسب:
در تقسیمى دیگر موضوع اقرار بر 3 نوع است: مال، حق و نسب. 1. مال: گاهى موضوع اقرار مال است، خواه عین خارجى باشد، یا دین در ذمه، یا منفعت، یا عمل؛ 2. حق: موضوع اقرار ممکن است حق باشد. در اینجا حق در معنای اخص خود به کار رفته، و در مقابل مال است. این حق ممکن است از امور کیفری باشد، چون حق قصاص یا حد و نیز ممکن است حق ارتفاق ، حق انتفاع، حق خیار، یا حق شفعه باشد. 3. نسب: گاهى موضوع اقرار نسب و خویشاوندی است و اقرار کننده به وجود رابطه خویشاوندی میان خود و دیگری اقرار مىکند. فقیهان شیعه و فقهای سایر مذاهب اسلامى به تفصیل اقرار به نسب را موردبررسى قرار دادهاند.
میزان بلاگ